Ένα λεπτό αρκεί για να προκληθούν τα ανθρώπινα αισθητήρια. Ίσως και 58 δευτερόλεπτα φτάνουν για να μεταφέρουν μια ιστορία 70 ετών και να αποκρυπτογραφήσουν την τέχνη μιας μυστηριακής γαστρονομικής παράδοσης που γεννήθηκε σε έναν τόπο ευλογημένο.

Άλλωστε, ο χρόνος, μια από τις σπουδαιότερες αξίες της εποχής μας, είναι σχετικός. Και αυτή η θεώρηση βρίσκει τέλεια εφαρμογή στο γνήσιο «τέκνο» της Κρήτης, «το Μάννα». Δύο λέξεις, μια ολόκληρη κουλτούρα. Μια έκρηξη δημιουργικότητας από μια οικογένεια που τιμά την εντοπιότητα και παρασκευάζει ένα φαινομενικά απλό προϊόν, που όμως παράγεται από πολύτιμες πρώτες ύλες της κρητικής γης.

Αν πάρεις μερικά υλικά και ακολουθήσεις μια συνταγή κατά γράμμα, πιθανότατα θα έχεις επιτυχία. Αλλά αν η προσπάθεια, εκτός από τεχνική, γίνεται με γερές δόσεις αυθεντικότητας, αγάπης, αφοσίωσης, πάθους και σεβασμού στα αγνά αγαθά της φύσης, τότε δεν γίνεται παρά να συγκινήσεις. Και να συγκινηθείς ο ίδιος. Αυτό γνωρίζει και αυτό ακολουθεί από το 1948, η οικογένεια Τσατσαρωνάκη, που ταξιδεύει το καλούδι της Κρήτης στην Ελλάδα και τον κόσμο, με ένα σκοπό: να κρατήσει ζωντανή την τέχνη του πρωτότυπου, χειροποίητου, κριθαρένιου παξιμαδιού που παράγει εδώ και επτά δεκαετίες και να προσφέρει μια γευστική εμπειρία, υμνώντας τη μεσογειακή κουζίνα.

Ένα κρησφύγετο γεύσεων στον Πλάτανο Χανίων

Με όνομα εμπνευσμένο από τη θρησκευτική μας παράδοση, «Το Μάννα» συνδυάζει την άγρια γοητεία της ορεινής Κρήτης με τη διατροφική επινόηση της οικογένειας Τσατσαρωνάκη, «σερβίροντας» μια μπουκιά απόλαυσης στα τραπέζια μας. Βασική προϋπόθεση για τη δημιουργία του, η αγάπη που διαπνέει όλη την οικογένεια και η οποία «ζυμώνει» τον άρτο για να τον… μεταμορφώσει σε μια υγιεινή ευχαρίστηση.

Η διαδικασία μοιάζει με ιεροτελεστία. Στον Πλάτανο Κισσάμου. Εκεί όπου 70 χρόνια πριν ο Χαρίτος Τσατσαρωνάκης φούρνισε για πρώτη φορά ψωμί για τις ανάγκες του χωριού. Το ψωμί ζυμώνεται με φροντίδα και υπομονή. Χαράζεται και κόβεται με τα χέρια. Κάθε κομμάτι παξιμαδιού διπλοφουρνίζεται και στη συνέχεια περνάει στο στάδιο της ωρίμανσης, απαραίτητο για να αποθεωθεί η ποιότητα και το άρωμά του έως τη στιγμή που θα τοποθετηθεί στο πιάτο μας. Όλα εκτυλίσσονται με ακρίβεια. Κυρίως, όμως, με ήθος, βαθιά γνώση και όραμα που περνάει από γενιά σε γενιά, ώστε το αποτύπωμα της οικογένειας Τσατσαρωνάκη να συνθέτει μια ιστορία γεμάτη συναισθήματα.

Είναι η έμπνευση. Είναι η χαρά της προσφοράς και της εξέλιξης που ξεκινά από τον ίδιο τον Νίκο Τσατσαρωνάκη, γιο του Χαρίτου και οδηγό της οικογενειακής επιχείρησης, και μεταδίδεται στις γενιές που ακολουθούν ή που έρχονται. Ακριβώς, δηλαδή, όπως εκφράζεται από τα πραγματικά πρόσωπα της οικογένειας που συμμετέχουν στο νέο -σχεδόν κινηματογραφικό- σποτ για το γαστρονομικό σήμα κατατεθέν της κρητικής διατροφής.

Τελικά αυτό που μένει, είναι η αγάπη για δημιουργία που πυροδοτεί την ψυχή των ανθρώπων. Αυτό είναι «το Μάννα» Τσατσαρωνάκη.